BEDENSEL ENGELLİ BİREYLER

Bedensel Engelli bireyler, bedensel yetersizliğinin türü, düzeyi hastane raporuyla belgelendirilmiş olan bireylerdir. Bu bireyler çeşitli sosyal haklardan yararlanmaktadır. Bunlardan haklardan biri, ihtiyacı olması durumunda yararlanabileceği ücretsiz fizyoterapi hizmetidir. Kurumumuzda ücretsiz fizyoterapi hizmeti verilmektedir. Bunun yanı sıra, bedensel yetersizliği olanlara ve aile bireylerine rehberlik, aile eğitimi, psikolojik danışmanlık hizmetleri de verilmektedir. Bu yazımızda bedensel yetersizlik nedir, neden oluşur gibi sorularınıza cevap bulabilmenize yardımcı olunmaya çalışılmıştır. Ayrıca zamanla bu konularla ilgili bilgiler sizlerle paylaşılacaktır.

BEDENSEL YETERSİZLİK NEDİR?

Bedensel Yetersizlik Nedir? Doğum öncesi, doğum anı ya da doğum sonrası bir nedene bağlı olarak oluşan ve bütün düzeltme işlemlerine rağmen iskelet (kemik), kas ve sinir sisteminde meydana gelen bozukluklara bedensel engel (ortopedik engel) denmektedir. Bu engelden dolayı, eğitim performansında ve sosyal uyumunda problemler yaşayan bireyler ise, bedensel engelli (ortopedik engelli) olarak adlandırılmaktadır.

BEDENSEL ENGELLERİN NEDENLERİ

1)Serebral Palsi (Cerebral Palsy): Gebeliğin başlangıcı ile ikinci yaşın sonuna kadar ki olan sürede beynin zarar görmesi sonucu oluşan duygu, algı ve hareket bozukluğudur. Bu bozukluk vücudun tamamını etkiliyorsa tetraparezi (kuadriparezi), daha çok bel altı yani bacakları etkilemiş ise diparezi (dipleji), vücudun yarısı etkilenmiş ise hemiparezi, tek kol veya tek bacak etkilenmiş ise monoparezi olarak adlandırılmaktadır. Serebral palsinin 5 farklı çeşidi bulunmaktadır:

  • Spastik Tip: Kasın istem dışı sertleşmesini ifade eden bu durum, bireyin bedensel hareketleri kontrol etmede güçlük çekmesine ve bazı bedensel hareketleri yapamamasına neden olmaktadır.
  • Ateoit Tip: Bu durum, kasların bazen sertleşmesini bazen de gevşemesini ifade eder.
  • Ataksik Tip: Birey, denge ve koordinasyon bozuklukları yaşar. Hareketlerde titreme görülür.
  • Hipotonik (Gevşek) Tip: Vücuttaki kasların çoğunda görülen gevşekliği ifade eder.
  • Karışık Tip: Serebral Palsi’nin farklı tiplerindeki özelliklerin bir arada görülmesini ifade eder.

2)Merkezi Sinir Sistemini Etkileyen Dejeneratif, Metabolik ve Genetik Kökenli Hastalıklar: Bu hastalıklara; Down sendromu, Subakut sklerozon panensefalit, Jobert sendromu, Rett sendromu, Prader-Willi sendromu ve Williams sendromu örnek olarak gösterilebilir.

3)Mental Motor Gerilik (Mental Motor Retardasyon): Zeka, algı ve bedensel yeterlilikteki geriliğin bir arada görüldüğü durumdur.

4)Doğuştan Kol Felci (Brakial Pleksus Yaralanması): Doğum anında kola giden sinirlerin zarar görmesi sonucu ortaya çıkan felç durumudur. Etkilenen kolda tamamen bir felç görülebileceği gibi elde ya da omuzdaki kasların zayıflığı şeklinde de görülebilir.

5)Omurilik Kapanma Defektleri (Spina Bifida – Meningomyelosel): Omurilik ve omurilik sıvısının dışarıya doğru fıtıklaştığı, tek bacak veya iki bacakta çeşitli derecelerde görülebilen felçlere neden olan bir hastalıktır. Bazı hastalarda beyin omurilik sıvısının, beyinde birikmesi ve buna bağlı olarak başın büyümesi (hidrosefali) durumu ile de karşılaşılabilir.

6)Doğuştan Kas Hastalıkları: Doğumdan itibaren görülen kas güçsüzlüğü ve eklem sertliği gibi özellikleri içene alan hastalıklardır.

7)Travmatik Nedenli Merkezi Sinir Sistemi Yaralanmaları: Trafik kazası, düşme veya silahla yaralanma gibi nedenlerle oluşabilen, sinir sistemindeki kalıcı ya da geçici engele neden olan durumlardır.

Kaynaklar:http://cerkezkoyram.meb.k12.tr;http://www.engelsizerisim.com; http://engelliler.gen.tr/f2/bedensel-engelliligin-tanimi-cesitleri-ve-nedenleri-107/; http://www.saglikal.com/ortopedik-engel-nedir.html

Bedensel engelliliğin tanımıyla ilgili farklı görüşler de vardır. Yukarıdaki bağlantılardan bedensel engelliliğin tanımı, nedenleri ve çeşitleri konusunda daha detaylı bilgilere sahip olabilirsiniz.

BEDENSEL ENGELLİLERİN SOSYAL PSİKOLOJİK DURUMU – NE YAPILMALI?

Bedensel engelli bireyler bedensel yeteneklerini belirli derecelerde kaybetmiş olduklarından günlük yaşam, eğitim, iş, toplumsal hayata uyum sağlama, evlilik, etkin anne baba olma ve bu alanlardaki gereksinimlerini karşılama konusunda güçlükler yaşamaktadır. Ayrıca, bu durum onların psikolojisini de olumsuz yönde etkilemektedir. Çünkü hayatları hem zorlaşmakta, hem de yaşamsal imkânlardan sağlıklı bireyler gibi yeterince yararlanmamaktadırlar. Özetle bedensel engel bir çocuğun tüm hayatını olumsuz etkileyebilir. Bedensel engelliler bu engelleri nedeniyle sağlıklı bireylerden farklılaşmış, özel bireyler olmaktadır. Bu nedenlerle bedensel engelliler terapiye, özel eğitime, korunma, bakım, rehabilitasyon ve psikolojik desteğe ihtiyaç duymaktadır. Bedensel engel engelin türüne ve düzeyine göre hareket yeteneklerinin kısıtlamasının yanı sıra bireylerin bilişsel, duyusal, psikolojik ve sosyal işlevsel gelişimlerini ve yeterliliklerini de kısıtlayabilmektedir. İşte, terapi ve rehabilitasyonda bu yönlerin en kısa zamanda geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bilindiği gibi erken tanı hayat kurtarır. Erken tanı, engelin oluşmaması, eğer oluşmuşsa en erken zamanda uygun tedavi yönteminin belirlenmesi ve zaman kaybetmeden tedaviye başlanması, engelin daha fazla ilerlememesi hatta kısmen veya tamamen önlenmesi açısından son derece önemlidir. Bu konuda tıbbi gelişmelerin takibi, uzmanların düşünce, bilgi ve tavsiyeleri önemlidir. Bedensel engelli çocuğu olan ailelere uzmanların ne gibi tavsiyelerde bulunduklarını http://www.ozelegitimsitesi.com/fiziksel-engelliler/ortopedik-yetersizligi-olan-bireyler.html; http://www.rehabilitasyon.com vb. internet ortamındaki bağlantılardan ve bu alanla ilgili çeşitli yazılı, görsel ve tv.-film gibi kaynaklardan ulaşıp öğrenebilirsiniz.

BEDENSEL ENGELLİ BİREYLER DESTEK EĞİTİM PROGRAMI

Bedensel Engelli Bireyler Destek eğitim Programının amacı, bu bireylerin geniş yelpazede seyreden engel durumlarının ortadan kaldırılması, yaşam kalitelerinin artırılması, sınırlanmış bedensel fonksiyonlarının tedavi edilerek onları, sosyal, psikolojik, mesleki vb. yönlerden destekleyerek günlük yaşamda bağımsız hale getirmektir. Engelli bireyin engel durumu ayrıntılarıyla belirlenir, uygulanacak terapi, eğitim ve rehabilitasyonla mevcut potansiyeli artırılarak günlük yaşamın gerektirdiği fonksiyonları en üst düzeyde yerine getirmesi sağlanmaya çalışılır. Fizyoterapistler bu tedavi sürecindeki en etkin kişilerdir. Terapistlerin mesleğine uygun kişilikte (işini seven, sabırlı vb.) ve bilgi-beceri bakımından alanında donanımlı bireyler olması oldukça önemlidir. Program standart değil, esnektir. Uygulanacak tedavi protokolü, yöntem ve teknikler bireyin durumuna göre farklılık gösterebilir yani, program bireye özgüdür. Ayrıca, her birey bu durumdan diğerlerinden farklı derecede ve türde etkilenebilir. Hastanın kişiliği, yaşı vb. özellikleri de farklı olacağından bireye özgü bireysel psikolojik destek de gerekebilir. Örneğin küçük bir çocuk engelinin ciddiyetinin, tedavi sürecinin ve seansların pek bilincinde olmayabilir. Böyle çocuklar için seanslar bir oyun atmosferinde yapılabilir. Fizik tedavi ve fizyoterapi sürecinde dakiklik, takip, en uygun programın seçimi, periyodik değerlendirme, ortam düzenlemesi, terapinin günün uygun saatlerine yayılması, evde egzersizler, bilgilendirme ve seansların izlettirilmesi vb. yollarla yapılacak aile eğitimi, hasta yakınlarının destekleri gibi faktörler oldukça önem taşımaktadır.